دلمه یک غذای خوشمزه و مقوی که بیشتر در خاورمیانه، آسیای مرکزی و روسیه پخته می‌شود. کلمه‌ی دلمه در زبان ترکی به معنای پر شده است. دلمه را می‌توان با برگ درخت انگور، گوجه فرنگی، فلفل دلمه‌ای و بادمجان درست کرد. و به عنوان محتویات داخل آن می‌توان از فلفل دلمه‌ای با برنج، گوشت چرخ کرده، لپه و دیگر محتویات استفاده کرد. البته دلمه به صورت کلی هم با گوشت و هم بدون گوشت تهیه می‌شود. در ادامه طرز تهیه دلمه با مواد مختلف شما را به شما عزیزان آموزش می‌دهیم.
مواد اولیه برای تهیه دلمه:
- برنج (2 پیمانه)
- لپه ( 100 گرم)
- گوشت چرخ کرده (200 گرم)
- برگ درخت انگور ( به مقدار کافی)
- پیاز (یک عدد)
- نمک، زردچوبه و فلفل سیاه (به مقدار کافی)
طرز تهیه دلمه برگ مو:
- در ابتدای طرز تهیه دلمه برگ مو، لپه‌ها در مقداری آب قرار دهید تا خیس بخورند و از نفخ آن‌ها نیز کاسته شود. این کار به راحت‌تر پخته شدن آن‌ها هم کمک میکند. بعد از خیس کردن لپه‌ها، آن‌ها را با مقداری آب و نمک در یک قابلمه بریزید و بگذارید تا بپزد.
- در مرحله بعد یک قابلمه دیگر را آماده کنید و در آن کمی آب و مقداری نمک بریزید و بر روی اجاق گاز بگذارید تا بجوشد. سپس برنج‌ها را پاک کنید و بشویید و به قابلمه اضافه کنید و منتظر بمانید تا بپزد.
برنج را امتحان کنید و هر وقت دانه‌های آن مقداری نرم شدند، آن را آبکشی کنید و کنار بگذارید.
- پیاز را پوست بگیرید و بشویید و سپس به صورت خلالی ریز کنید، سپس ماهی تابه را آماده کنید و مقداری روغن در آن بریزید و بگذارید داغ شود، بعد پیازها را اضافه کنید و مقداری تفت دهید تا نرم شود سپس فلفل سیاه و زردچوبه به آن اضافه کنید و هم بزنید تا طعم ها خوب با هم مخلوط شوند.
- در مرحله بعدی گوشت چرخ کرده را به پیازها اضافه کنید و هم بزنید و تا زمانی که رنگ گوشت تغییر کند و سرخ شود تفت بدهید و پس از سرخ شدن، تابه را از روی اجاق گاز پایین بیاورید.
- در گام بعدی سبزی دلمه را پاک کنید و شستشو دهید. سبزی دلمه معمولا شامل جعفری، نعنا، ترخون، شوید، پیازچه و مرزه است. بعد از شستشو، سبزی‌ها را ساطوری خرد کنید و به مخلوط گوشت و پیاز بعد از کمی خنک شدن اضافه کنید. سپس لپه پخته شده و همچنین برنج را به سایر مواد اضافه کنید و به خوبی هم بزنید تا یکدست شوند.
- در مرحله بعد یک قابلمه را انتخاب کنید و مقداری آب در آن بریزید و بر روی اجاق گاز بگذارید تا بجوشد، سپس برگ درخت انگور یا همان برگ مو را در آن بریزید و 2 تا 3 دقیقه بگذارید در آب جوش بماند، سپس آن را خارج کنید و با آب ولرم بشویید.
- در مرحله بعدی مقداری از مایه دلمه را در برگ مو بریزید و آن را مانند بقچه برگردانید تا دلمه کاملا بسته شود. این مرحله را با دقت انجام دهید. سپس درون یک قابلمه مقداری روغن بریزید و دلمه‌های پیچیده شده را درون آن بگذارید.
هنگامی که می‌خواهید دلمه‌ها را در قابلمه قرار دهید، مراقب باشد که باز نشوند.
- بعد از چیدن دلمه‌ها دو پیمانه آب به قابلمه اضافه کنید و قابلمه را بر روی اجاق گاز با حرارت بالا قرار دهید تا سریع به جوش بیاید. به محض به جوش آمدن آن، میزان حرارت را کم کنید تا دلمه‌ها مغز پخت شوند. به این نکته دقت کنید که هیچ گونه آبی در قابلمه باقی نماند.
بعد از آماده شدن دلمه‌ها، آن‌ها را در یک ظرف مناسب بکشید و با نان سرو کنید.
در آشپزی ایرانی ما را دنبال کنید:
طرز تهیه دلمه بادمجان
دلمه بادمجان به علت رنگ منحصر به فرد خود باعث زیبایی سفره‌ها میشوند ولی خوردن آن نسبت به دلمه برگ مو به علت کلفت‌تر بودن پوسته بادمجان نسبت به برگ مو دشوارتر است. به همین دلیل برای مهمانی‌هایی که زیبایی و تزئین سفره برای شما مهم است، انتخاب بسیار مناسبی است. البته اگر قصد استفاده از بادمجون رو دارید، از گزینه‌های زیر هم می‌توانید برای تنوع و زینت سفره‌های خود استفاده کنید.
برای تهیه دلمه بادمجان ابتدا آن را به خوبی بشویید سپس کلاهک آن را با چاقو بردارید و با یک قاشق داخل بادمجان را خالی کنید، دقت کنید که بادمجان را سوراخ نکنید، سپس بادمجان را با مایه دلمه پر کنید و در کلاهک را بگذارید و در قابلمه بچنید، آب اضافه کنید و اجازه بدهید تا پخته شود.
تهیه دلمهِ فلفل
برای تهیه دلمه فلفل، با یک چاقوی تیز سر فلفل را جدا کنید و سپس هسته های آن را خارج کنید. سپس یک قابلمه را از آب پر کنید و بر روی اجاق گاز با حرارت زیاد قرار دهید تا آب به جوش بیاید، سپس فلفل ها را درون قابلمه بریزید و بگذارید دو دقیقه بجوشد. این کار به نرم تر شدن فلفل ها کمک میکند. سپس آن ها را بیرون بیاورید و با آب ولرم بشویید و آبکش کنید. بعد از آن داخل فلفل را با مایه دلمه پر کنید و سر آن ها را بگذارید و همه آن‌ها را در قابلمه بگذارید و به آن آب اضافه کنید و بگذارید تا بپزد.
نکاتی درباره طرز تهیه دلمه:
- همان طور که گفتیم، این غذا را اکثرا بدون گوشت درست میکنیم ولی در بعضی از مناطق دلمه را فقط با گوشت میخورند. اگر به هر دلیلی امکان استفاده از گوشت را ندارید، می‌توانید از سویا هم استفاده کنید. همچنین می توانید از ترکیبی با نصف سویا و نصف گوشت چرخ کرده استفاده کنید.
- در هنگام آماده کردن مایه دلمه می‌توانید مقداری زرشک، کشمش و رب انار به آن اضافه کنید تا طعم و عطر بی‌نظیری به دلمه شما بدهد.
- دستور تهیه دلمه که به آن پرداختیم مناسب چهار نفر است و در صورت کم یا زیاد شدن افراد، نسبت‌ها را تغییر دهید. البته به این موضوع هم دقت کنید که بعضی ها از طرفداران دلمه های پر ملات هستند و بعضی آن را کم ملات تر دوست دارند. پس نسبت ها را با توجه به ذائقه افراد هم می‌توان عوض کرد.
- تهیه دلمه گوجه فرنگی نیز مانند دلمهِ فلفل می‌باشد، اما دقت کنید که گوجه های درشت و سفت انتخاب کنید. اتفاقا استفاده از گوجه به علت فواید بالای گوجه پیشنهاد می‌شود.
